Odpowiedź GLW na pismo KZP-PTCH w sprawie epidemicznej biegunki świń

2015-02-07

Odpowiadając na pismo Krajowego Związku Pracodawców - Producentów Trzody Chlewnej nr AG/ 2015-101 z dnia 16 stycznia 2015 r. w sprawie epidemicznej biegunki świń Główny Lekarz Informuje, że epidemiczna biegunka świń (Porcine epidemic diarrhea PED) jest to choroba wirusowa, która występuje u świń. Choroba nie dotyczy ludzi (nie ma charakteru zoonotycznego). W jej przebiegu stwierdza się u świń objawy kliniczne głównie ze strony układu pokarmowego - do najczęściej obserwowanych objawów klinicznych zalicza się okresowo występującą biegunkę (tuczniki), depresję i utratę apetytu (lochy), a u prosiąt wodnista biegunkę. W każdej grupie wiekowej możliwe są również padnięcia zwierząt, przy czym najbardziej wrażliwe są prosięta, u których śmiertelność może dochodzić do 100 %, natomiast natężenie objawów (w tym padnięć) spada wraz z wiekiem zwierząt - u macior i tuczników padnięcia zazwyczaj nie są odnotowywane. Sekcyjnie stwierdza się zmiany w obrębie nabłonka błony śluzowej jelit, które niejednokrotnie są rozdęte i przekrwione, kosmki jelitowe są zniszczone, a błona śluzowa jest przezroczysta.

Przeniesienie wirusa między gospodarstwami może nastąpić wraz z przemieszczaniem świń, zanieczyszczonych środków transportu do przewozu zwierząt oraz pasz, przy czym po wprowadzeniu do stada wirus wykazuje tendencję do szybkiego rozprzestrzeniania się w jego obrębie. Obecnie stosowane praktyki związane z produkcją trzody chlewnej (powiązanie wielu ferm z różnymi dostawcami paszy i zwierząt do odchowu) mogą sprzyjać przenoszeniu zakażeń.

W odniesieniu do sytuacji epizootycznej w Europie, Główny Lekarz Weterynarii informuje, że w 2014 r. zgodnie z opinią naukową Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) - stwierdzono dwa ogniska PED w Niemczech w dwóch krajach związkowych (Badenia-Wirtembergia oraz Nadrenia Północna-WestfaIia), jednakże w w/ w opinii brakuje informacji na temat wystąpienia PED w Holandii. W odniesieniu do sytuacji na Ukrainie Główny Lekarz Weterynarii informuje, że nie otrzymał dotąd oficjalnych informacji w tej sprawie, w związku z czym zwrócił się do służb weterynaryjnych Ukrainy o przedstawienie informacji dotyczących występowania PED w tym kraju. Należy podkreślić, że przywóz zarówno świń, jak i wieprzowiny z terytorium Ukrainy do Unii Europejskiej nie jest dozwolony. Należy również z cała stanowczością zaznaczyć, że wirus w Europie wykazuje zdecydowanie mniejsza zjadliwość od szczepu wirusa wykrytego w Ameryce Północnej oraz Azji.

Zagadnienia związane z PED były jednym z tematów omawianych podczas posiedzenia Rady Sanitarno - Epizootycznej w dniu 22 stycznia 2015 r., w trakcie którego wskazano, że istnieje duże prawdopodobieństwo, iż zakażenia wirusem PED występują już w Europie Wschodniej, ale podkreślono, że europejski szczep wirusa PED cechuje się mniejsza zjadliwością niż wirus występujący np. w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Zwrócono uwagę, że opracowanie i wprowadzenie na rynek szczepionki pomogłoby w znacznym stopniu w przeciwdziałaniu dalszemu rozprzestrzenianiu się wirusa epidemicznej biegunki świń. W związku z tym poinformowano, że w Stanach Zjednoczonych dopuszczono tymczasowo stosowanie szczepionki przeciwko tej chorobie.

W zakresie działań zapobiegawczych, Rada Sanitarno - Epizootyczna zaleciła analizowanie sytuacji epizootycznej odnośnie PED w państwach pochodzenia świń, przed dokonaniem ich zakupu, jak również podkreśliła znaczenie rygorystycznego przestrzegania zasad bioasekuracji w gospodarstwach.

W następstwie stwierdzenia zakażeń świń w Ameryce Północnej nowymi odmianami koronawirusów, w tym wirusem epidemicznej biegunki świń, w dniu 10 lipca 2014 r. zostało przyjęte rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 750/2014/ UE w sprawie środków ochronnych związanych z epidemiczną biegunką świń odnośnie do warunków dotyczących zdrowia zwierząt w zakresie wprowadzania świń do Unii. W/ w rozporządzenie ustanawia środki ochronne w odniesieniu do wprowadzania do Unii Europejskiej przesyłek żywych świń do celów hodowli i produkcji, pochodzących z obszarów, na których występuje choroba powodowana przez te wirusy, w celu zapobieżenia wprowadzeniu choroby do Unii Europejskiej. Środki te miały być stosowane do dnia 12 stycznia 2015 r., ale w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa PED przedłużono ich obowiązywanie do końca października 2015 r.

Dodatkowo, choroba ta była przedmiotem naukowej opinii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) pod tytułem „Scientific Opinion on porcine epidemic diarrhea and emerging porcine deltacoronavirus" sporządzonej 31 października 2014 r., a następnie uzupełnionej w dniu 16 stycznia 2015 r. Zgodnie z niniejszą opinią wirus może być przenoszony przez zakażone zwierzęta, ich odchody, skażona paszę i przedmioty zanieczyszczone odchodami zarażonych zwierząt.

Ponadto, Komisja Europejska wydała rozporządzenie Komisji (UE) 2015/9 z dnia 6 stycznia 2015 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 142/2011 w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, oraz w sprawie wykonania dyrektywy Rady 97/78/ WE w odniesieniu do niektórych próbek i przedmiotów zwolnionych z kontroli weterynaryjnych na granicach w myśl tej dyrektywy (Dz. Urz. UE L 3 z dnia 7 stycznia 2015 r.), w którym ustanowiono wymóg, by pochodzące od świń krew i osocze krwi suszone rozpyłowo, sprowadzane z państw trzecich i przeznaczone do karmienia świń, było poddawane obróbce w wysokiej temperaturze, a następnie przechowywane przez określony czas w temperaturze pokojowej w celu zmniejszenia ryzyka skażenia. Obowiązek stosowania powyższych zabiegów wprowadzono z uwagi na fakt, iż rozprzestrzenianie się tego wirusa spowodowane jest również niewłaściwą obróbką cieplną lub skażeniem po obróbce cieplnej pochodzących od świń krwi i osocza krwi suszonych rozpyłowo (tradycyjnego składnika pasz dla prosiąt).

Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowy zwierząt oraz zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. Nr z 2014 r. poz. 1539) w/ w choroba nie podlega obowiązkowi zwalczania ani rejestracji na terytorium Polski. Posiadacze świń powinni dążyć do zabezpieczenia stad świń przez tą chorobą, w tym w szczególności do przestrzegania zasad dobrej praktyki hodowlanej i bioasekuracji w gospodarstwach, oraz zaopatrywać się w pasze oraz nowo sprowadzane do stad zwierzęta od pewnych i sprawdzonych dostawców.

Źródło: kzp-ptch, foto: etrzoda.pl