Prosięta nie potrzebują więcej niż 25 ppm (25g/tonę) cynku dla optymalnego wzrostu

2014-11-20

Cynk jest mikroelementem powszechnie znanym z właściwości kontrolujących występowanie biegunek u prosiąt odsadzonych (tlenek cynku – 2500 do 4000 g/tonę mieszanki pełnodawkowej). Cynk jest również składnikiem wpływającym na wiele funkcji biologicznych, na wzrost przez syntezę białek i obronę antyoksydacyjną. To powoduje, iż cynk jako składnik mineralny jest kluczowym elementem wpływającym na wzrost i zdrowie.

W doświadczeniu, w którym badano wpływ poziomu cynku na produkcyjność i zdrowie prosiąt wykorzystano 500 odsadzonych prosiąt w wieku 18 dni, które były żywione mieszanką zawierającą w 1 kg 0, 25, 50, 75, 100 mg cynku w postaci organicznej i nieorganicznej lub 50 mg/kg jako kombinacja po 50% z każdej jego obu postaci.
Prosięta zostały ubite w 0, 10 i 35 dniu doświadczenia, aby ustalić koncentrację składników mineralnych w tkankach i aktywność antyoksydacyjną w wątrobie i metalotioneinach białek wątroby, dwunastnicy i jelita czczego.

Pierwszym interesującym rezultatem było to, iż przyrosty nie różniły się u prosiąt żywionych mieszanką z dodatkiem cynku 25 mg/kg i więcej, ale były istotnie wyższe niż u prosiąt żywionych bez dodatku cynku.

Wydaje się więc, iż dla wzrostu wystarczający jest dodatek 25 mg/kg cynku w postaci organicznej lub nieorganicznej.
Poziom 25 mg/kg jest dużo niższy niż aktualnie stosowany w produkcji mieszanek i wynoszący od 50 do 100 mg/kg.

Koncentracja cynku w wątrobie okazała się największa w przypadku żywienia mieszanką z dodatkiem 75mg/kg cynku w postaci organicznej i w mieszankach z dodatkiem 100 mg/kg cynku w postaci nieorganicznej. Inne badane parametry w większym lub mniejszym stopniu wykazywały podobny efekt z korzyścią dla postaci organicznej cynku.

Opierając się na tych wynikach autorzy doświadczenia wierzą, iż zapotrzebowanie na cynk dla prosiąt podane w normach z 2012 roku (NRC, 2012) ulegnie zmianie.

 Zalecana zawartość cynku w mieszankach pełnodawkowych dla prosiąt podana w normie polskiej, duńskiej i amerykańskiej.

Maksymalny dozwolony przepisami polskimi i unijnymi udział cynku w mieszankach pełnodawkowych dla świń wynosi 150 mg/kg i jak widzimy ten maksymalny udział jest wykorzystany w normie polskiej z 2014 roku. Należy pamiętać, iż te dozwolone 150 mg/kg cynku jest sumą cynku, który występuje w materiałach paszowych ( zboża, śruty poekstrakcyjne itd.) i cynku który dodawany jest z premiksami, mieszankami uzupełniającymi, koncentratami i innymi dodatkami zawierającymi w swym składzie cynk.

Opracował MW  na podstawie publikacji w  Pig International 11-12/2014.