Sytuacja na rynku wieprzowiny w Polsce w 2013 r., elementy prognozy na 2014 r.

2014-05-16

W 2013 r. opłacalność tuczu świń nieco się poprawiła, co jednak nie wpłynęło zasadniczo na polepszenie sytuacji w chowie trzody chlewnej w naszym kraju. Nadal dało się zaobserwować malejące zainteresowanie rolników rozwojem produkcji żywca wieprzowego oraz ograniczanie populacji loch, w tym loch prośnych. Średnia cena prosięcia na chów w 2013 r. kształtowała się na poziomie 170 zł/szt. i była niższa o 2,3% od notowanej w 2012 r. W grudniu 2013 r. za prosię płacono rolnikom 169 zł, tj. o 4,7% mniej niż w grudniu 2012 r. Ograniczona krajowa produkcja prosiąt rekompensowana była dużym importem młodych świń.

Stan pogłowia trzody chlewnej w Polsce (wg GUS) odnotowany w końcu listopada 2013 r. wykazał utrzymanie się trendu spadkowego w chowie świń. W omawianym okresie pogłowie trzody chlewnej wynosiło 10994,4 tys. sztuk i było niższe o 1,2% od stanu notowanego w końcu listopada 2012 r., a w porównaniu z liczebnością stada świń w końcu lipca 2013 r. niższe o 1,5%. Zmniejszyła się liczebność większości grup struktury stada trzody chlewnej, przy czym najgłębiej spadła populacja pogłowia trzody chlewnej na chów o wadze 50 kg i więcej o 5,7%, w tym loch prośnych (o 5,8 %).

Odnotowano natomiast wzrost pogłowia trzody chlewnej na ubój o wadze 50 kg i więcej (o 1,5 %).
Konsekwencją kontynuacji spadku pogłowia trzody chlewnej jest dalsza redukcja produkcji żywca wieprzowego w Polsce. W 2013 r. krajowa produkcja żywca wieprzowego wyniosła prawdopodobnie niecałe 2 mln ton, tj. o 12% mniej niż w 2012 r. W mniejszym stopniu ograniczeniu uległ skup trzody chlewnej. Według danych GUS w 2013 r. do skupu dostarczono 1458 tys. ton żywca wieprzowego, tj. o 1% mniej niż w 2012 r.

Uwzględniając zmiany w pogłowiu trzody chlewnej można przypuszczać, że w pierwszej połowie 2014 r. produkcja wieprzowiny w Polsce wyniesie około 970 tys. ton i będzie o 1% mniejsza niż w pierwszym półroczu 2013 r. Komisja Europejska prognozuje, że w 2014 r. w UE produkcja netto wieprzowiny wzrośnie o 0,6%. Będzie to efekt spadku cen zbóż, który nastąpił w minionym roku.

W 2013 r. ceny skupu trzody chlewnej w Polsce kształtowały się pod wpływem malejącego krajowego popytu na wieprzowinę oraz ograniczanej produkcji tego gatunku mięsa, a także zmian unijnych cen wieprzowiny i kursu złotego do euro. W I połowie 2013 r. ceny skupu żywca na naszym rynku kształtowały się na poziomie zbliżonym do zeszłorocznego, po czym w III kwartale zaczęły znacząco rosnąć. W okresie lipiec-wrzesień 2013 r. osiągnęły średni poziom 5,91 zł/kg, tj. były o 3,5% wyższe od średniej ceny notowanej w analogicznym okresie 2012 r. W ostatnim kwartale minionego roku spadek popytu na wieprzowinę w UE przyczynił się do obniżenia cen skupu trzody chlewnej, zarówno na rynku wspólnotowym, jak i krajowym. W grudniu 2013 r. żywiec wieprzowy skupowano przeciętnie po 5,28 zł/kg, tj. o 11,4% taniej niż we wrześniu 2013 r., i o 1,5% taniej niż w grudniu 2012 r.

Malejąca krajowa produkcja wieprzowiny i drogi import przyczyniły się do wzrostu krajowych cen detalicznych mięsa wieprzowego (wzrost o 1%), a w efekcie do spadku jego konsumpcji. W związku z konkurencją tańszego mięsa drobiu, spożycie wieprzowiny w Polsce w 2013 r. mogło być o ponad 3 kg na mieszkańca mniejsze niż w 2012 r., kiedy to wynosiło 39,2 kg. Biorąc pod uwagę prawdopodobny wzrost podaży wieprzowiny na krajowym rynku, w 2014 r. spożycie tego gatunku mięsa może być o około 1 kg większe niż w 2013 r.

W 2013 r. średnia roczna cena trzody klasy E (cena reprezentatywna) w Polsce wynosiła 173,54 EUR za 100 kg, tj. była o około 1% niższa od średniej ceny dla całej Unii. W porównaniu ze średnią ceną z 2012 r. (174,47 EUR/100 kg) obniżyła się ona (cena) o 0,5%. Średnia roczna cena reprezentatywna wieprzowiny w Niemczech w 2013 r. kształtowała się na poziomie 173,81 EUR/100 kg, tj. była nieznacznie wyższa (o 0,2%) niż w Polsce. W 2013 r. najniższe ceny wieprzowiny w UE notowano tradycyjnie w Danii. W minionym roku średnia roczna cena reprezentatywna wieprzowiny w tym kraju wynosiła 159,42 EUR/100 kg, co oznacza, że była o 8,3% niższa od ceny w Niemczech, a także o 8,1% niższa od ceny w Polsce.

Można oczekiwać, że w I połowie 2014 r. ceny wieprzowiny na rynku europejskim będą kształtowały się na niższym poziomie niż rok wcześniej, o czym w dużej mierze zdecyduje embargo nałożone przez Rosję na wieprzowinę pochodzącą ze Wspólnoty.

Źródło: FAMMU/FAPA: Analiza wybranych zagadnień i tendencji w polskiej produkcji i handlu zagranicznym artykułami rolno-spożywczymi w 2013 r. foto: etrzoda.pl