Wilgotność powietrza i jej wpływ na świnie
2022-10-04
Wilgotnością powietrza nazywamy zawartość pary wodnej w powietrzu.
Para wodna w budynkach inwentarskich pochodzi z:
1. Parowania z powłok zewnętrznych i dróg oddechowych zwierząt, –ewaporacja fizjologiczna- która jest największym źródłem pary wodnej w powietrzu w budynkach inwentarskich. Zależy od masy ciała świń i warunków termicznych w pomieszczeniach.
2. Parowania z mokrych powierzchni wewnątrz budynków inwentarskich (np. podłóg, przegród, ścian, kanałów gnojowych) –ewaporacja fizyczna. Zależy między innymi od systemu utrzymania, ilości wody używanej do utrzymania czystości w pomieszczeniach.
3. Powietrza zewnętrznego dostającego się do budynków inwentarskich w drodze wymiany powietrza ( wentylacja grawitacyjna, mechaniczna) – od 5-15 % ogólnej ilości pary wodnej w powietrzu pomieszczenia. Zależy od pory roku, intensywności wymiany powietrza, wilgotności w powietrzu zewnętrznym.
Wilgotność powietrza w pomieszczeniach inwentarskich regulować możemy poprzez intensywność wymiany powierza i ilość dostarczanego ciepła z dodatkowych źródeł ciepła (np. nagrzewnice).
Zbyt wilgotne powietrze powyżej 80 %, może powodować w stadach z występującymi chorobami układu oddechowego do nasilenia się objawów, a w konsekwencji do obniżenia produkcyjności świń.
Bardzo często do wzrostu wilgotności powietrza w pomieszczeniach dochodzi w okresie niskich temperatur zewnętrznych. Zmniejsza się wtedy ilość odprowadzonego powietrza, a w skrajnych przypadkach wentylacja przestaje działać całkowicie i dochodzi do wyraźnego wzrostu wilgotności, a nawet skraplania się pary wodnej. W takich przypadkach należy posiłkować się dodatkowym źródłem ciepła ( centralne ogrzewanie, nagrzewnice).
Dobrym rozwiązaniem jest ocieplenie pomieszczeń, w których utrzymywane są świnie.
W chłodnych okresach w pomieszczeniach, w których wykorzystuje się wentylację mechaniczną wentylatory powinny obracać się przez cały czas ze zmniejszonymi obrotami albo powinny włączać się okresowo (przewietrzanie ), co oczywiście obniża jakość powietrza w pomieszczeniach, ale nie doprowadza do skraplania się pary wodnej.
Zalecana wilgotność powietrza w pomieszczeniach inwentarskich, w których utrzymywane są świnie powinna wynosić od 55 do 75%.
Zalecana temperatura i wilgotność powietrza w pomieszczeniach dla prosiąt w zależności od wieku prosiąt (VSP)
Wiek, tygodnie |
3-4 |
4-5 |
5-6 |
6-7 |
7-8 |
8-9 |
Temp. oC |
29-31 |
28-30 |
26-28 |
24-26 |
22-24 |
20-22 |
Wilgotność % |
55-65 |
57-67 |
59-69 |
61-71 |
63-73 |
65-75 |
Optymalny zakres wilgotności w pomieszczeniach dla trzody chlewnej (za IŻ, IBMER, 1980)
Kategoria zwierząt |
Wilgotność względna (%) |
||
minimum |
optimum |
maksimum |
|
Prosięta do 56 dnia |
50 |
60 |
70 |
Warchlaki od 57-84 dnia |
50 |
60 |
70 |
Tuczniki |
60 |
70 |
80 |
Lochy |
60 |
70 |
80 |
Knury |
60 |
75 |
85 |
Knurki i loszki hodowlane |
60 |
70 |
80 |
W praktyce zauważono, iż znaczny spadek wilgotności w pomieszczeniach dla prosiąt wpłynął na wzrost częstotliwości występowania kanibalizmu.
W pomieszczeniach dla prosiąt, w których wilgotność spadła do 30-40% zauważono zwiększoną ilość przypadków obgryzania ogonków u prosiąt. Zmniejszenie dopływu ciepła ( z nagrzewnic), a poprzez to ograniczenie wentylacji spowodowało wzrost wilgotności w powietrzu i zaprzestanie obgryzania ogonków.